Αυτογνωσία, Σώμα, Υγεία

Σωματική νοημοσύνη

Η σωματική νοημοσύνη είναι μια από τις πιο συναρπαστικές περιοχές της σύγχρονης φιλοσοφίας και νευροεπιστήμης, που διαπιστώνουν όλο και περισσότερο τη στενή σχέση της βιολογίας μας με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας, τους γύρω μας και τον περιβάλλοντα κόσμο. Αναλύσεις αναφορικά με την νευροβιολογία των συναισθημάτων κάνουν λόγο για την σωματοποιημένη διάσταση τόσο των αισθημάτων όσο και του πνεύματος μας. Ο διακεκριμένος νευροεπιστήμονας Αντόνιο Νταμάσιο μας λέει χαρακτηριστικά ότι «το σώμα έχει νου».

Σωματική νοημοσύνη

Το σώμα μας θεωρείται πλέον ένας εξαιρετικά ευφυής οργανισμός, ιδιαίτερα δεκτικός σε εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα, με την ικανότητα να ανταποκρίνεται μέσα από σωματικά μηνύματα σε ο,τιδήποτε μας συμβαίνει στα πολλαπλά επίπεδα που μας συνθέτουν: από αυτό των ενστίκτων, των συναισθημάτων, των σκέψεών μας μέχρι αυτό των συνειδητών αλλά και μη συνειδητών πεποιθήσεων μας και των ψυχικών ποιοτήτων μας.

Ο κάθε ένας από εμάς μπορεί να λάβει τα μηνύματα του σώματος του, αρκεί να είναι ανοικτός να τα ακούσει. Για παράδειγμα, ας φέρουμε στον νου μας μια εξαιρετικά χαρούμενη και σημαντική στιγμή της ζωής μας για μερικά λεπτά και ας παρατηρήσουμε (χωρίς κάποια προσδοκία ή ερμηνεία) την απόκριση του σώματος μας σε αυτήν την ανάμνηση. Θα δούμε ίσως την αναπνοή μας να γίνεται βαθύτερη και παράλληλα μπορεί να παρατηρήσουμε την τάση μας να απλωθούμε στον χώρο, να χαμογελάσουμε κτλ.

Στάση σώματος και συναισθήματα

Παρομοίως, η στάση του σώματος μας απεικονίζει την στάση μας απέναντι στην ίδια τη ζωή, τόσο στο σήμερα όσο και στο χθες. Κατά κάποιο τρόπο το σώμα μας θα μπορούσε να παρομοιαστεί με μια κινούμενη βιβλιοθήκη της ύπαρξης μας, με πολλά κρυμμένα μηνύματα και αλήθειες, στην οποία μπορούμε να μάθουμε να εισερχόμαστε και να αφήσουμε να μας διηγηθεί την πλούσια ιστορία της.

Είναι ενδιαφέρον να φανταστούμε, για παράδειγμα, τι είδους μηνύματα θα ήθελαν να μας πουν τα μέρη του σώματος μας που βρίσκονται συχνά σε ένταση. Τι θα ήθελε πραγματικά να κάνει ή να μας πει ένα σφιγμένο σαγόνι ή ένα παγωμένο βλέμμα που δώσαμε ή δεχτήκαμε; Πώς άραγε νιώθει ή από τι θέλει να προφυλαχτεί ένας μαζεμένος θώρακας ή μια λεκάνη που μοιάζει κλειδωμένη; Κάθε φορά που νιώθουμε χαλαροί και ασφαλείς, ποιες αυθόρμητες κινήσεις τείνει να κάνει το σώμα μας; Είναι σημαντικό να μας «κοιτάμε» συχνότερα και να μας ρωτάμε, μέσα από μια στάση φυσικής περιέργειας και καλοσύνης προς τον εαυτό μας.

Καθώς το άρθρο αυτό γράφεται την εποχή της πανδημίας, όπου το «μένουμε σπίτι» αποτελεί το κυρίαρχο σύνθημα για όλους μας, ας αφιερώσουμε λίγο χώρο και χρόνο για να μείνουμε με το σώμα μας, σε ανοικτή ακρόαση με τα μηνύματα που μας στέλνει.

Σωματική ψυχοθεραπεία

Σύμφωνα με τις προσεγγίσεις της σωματικής ψυχοθεραπείας, οι εντάσεις στο σώμα μας συνδέονται με συναισθήματα, των οποίων η έκφραση είτε δεν έγινε καθόλου, είτε πάγωσε, είτε έμεινε ατελής, είτε κατεστάλη. Ειδικά οι χρόνιες μυϊκές εντάσεις μπορούν να παρομοιαστούν με ένα «φράγμα», προκειμένου να αναχαιτίσουν έντονα συναισθήματα και παρορμήσεις, πολύ συχνά από την πρώιμη ηλικία της ζωής μας, τα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσαν να μας κατακλύσουν και να απειλήσουν ακόμα και την ίδια την επιβίωση μας.

Υπό αυτή την έννοια, το σώμα μας, ακριβώς έτσι όπως είναι αυτή τη χρονική στιγμή της ζωής μας, αντιπροσωπεύει την πιο έξυπνη και δημιουργική αντίδραση επιβίωσης του οργανισμού μας σε όλες εκείνες τις καταστάσεις της ζωής μας που αντιληφθήκαμε ως απειλητικές για την ίδια την ύπαρξη μας. Με αυτήν την οπτική, είναι σημαντικό να κοιτάζουμε το σώμα μας με θαυμασμό, περιέργεια και καλοσύνη.

Από την άλλη πλευρά, εμπειρίες που μας καθόρισαν στο παρελθόν μεταφέρονται στο παρόν μας και επικαιροποιούνται κάθε στιγμή μέσα από την στάση και κίνηση του σώματος μας. Κάθε σωματική δουλειά που έχει στόχο την επαφή, έκφραση και θεραπεία των κρατημένων στο σώμα μας παρορμήσεων, συναισθημάτων και πεποιθήσεων μας, μπορεί να μας βοηθήσει να αυξήσουμε την ενέργεια και τη ζωτικότητα μας και να εγγράψουμε στην σωματική μυϊκή δραστηριότητα μας νέα μηνύματα που να προάγουν, να υπερασπίζονται και να γιορτάζουν την ύπαρξη μας στο κάθε τώρα μας.

Σωματική συνειδητότητα και επίγνωση

Ένα άτομο που έχει καλλιεργήσει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται τα μηνύματα του σώματος του, είναι σε μια πιο βαθιά και διαρκή επαφή με την σωματική παρουσία του (τόσο του κάθε μέρους του σώματος του όσο και αυτού ως ενιαίου συνόλου), έτσι όπως αυτή εκδηλώνεται μέσα από την αναπνοή, τις ακούσιες και εκούσιες παρορμήσεις του για δράση (ή μη δράση) και τον κόσμο των φυσικών αισθήσεων του. Με άλλα λόγια έχει ανεπτυγμένη σωματική συνειδητότητα.

Βέβαια ο βαθμός εξοικείωσης και συνείδησης του σώματος μας δεν ποικίλει μόνο από άτομο σε άτομο, αλλά και από πολιτισμό σε πολιτισμό (τα συλλογικά σωματικά πρότυπα κίνησης και έκφρασης του κάθε πολιτισμού εκφράζονται πολύ ωραία στους παραδοσιακούς χορούς του). Η εξοικείωση με τα μηνύματα του σώματος μας και η βαθύτερη επίγνωση αυτών είναι παρόλα αυτά μια δεξιότητα που μπορεί να καλλιεργηθεί από όλους μας! Δεν είναι ποτέ αργά.

Ας μην ξεχνάμε ότι η ιστορία μας είναι το εκφραστικό μας υλικό. Αν αποταυτιστούμε, μπορούμε να διηγηθούμε την ουσία της και να κατανοήσουμε πιο ανθρώπινα τον εαυτό μας και τους άλλους.

Ο χορός και η κίνηση αυξάνουν την σωματική ευφυία

Η εκφραστική κίνηση και ο χορός είναι ένας υπέροχος δρόμος για να αναπτύξουμε την ικανότητα μας στο να αντιλαμβανόμαστε τα μηνύματα του σώματος μας, να είμαστε πιο παρόντες στο εδώ και τώρα και πιο συνειδητοί στο πως είμαστε και το ποιοι είμαστε την κάθε στιγμή. Η ψυχοσωματική δουλειά με την κίνηση μας προσφέρει άμεσα μια καθαρή και ακριβή εικόνα για το πως είμαστε την κάθε στιγμή σε όλα τα επίπεδα που μας συνθέτουν, επιτρέποντας στον ανήσυχο νου μας να ηρεμήσει από την πρώτη στιγμή. Χορεύοντας ελευθερώνουμε παλιά φορτία, συνδεόμαστε με όσα ανολοκλήρωτα μέσα μας περιμένουν να ολοκληρωθούν και έτσι μπορούμε όλο και περισσότερο να ενσωματώνουμε κομμάτια που μας ανήκουν και να ξαναβρίσκουμε την φυσικότητα και την εμπιστοσύνη στον Εαυτό μας.

Ας μην ξεχνάμε ότι ένα σώμα που κινείται ελεύθερα και αρμονικά, συνοδεύεται από έναν πιο εύπλαστο και λιγότερο μηχανιστικό νου και μια πιο ανοικτή καρδιά, όπου σκέψεις και συναισθήματα ρέουν φυσικά. Και αυτό γιατί όσο περισσότερο «γινόμαστε» το σώμα μας, τόσο ο νους και τα συναισθήματα μας μπορούν να αναπαύονται σε σταθερά θεμέλια.  

Βιβλιογραφικές Αναφορές:

  • Damasio, R. Antonio, Το λάθος του Καρτέσιου, μτφρ Κώστας Παπακωνσταντίνου, Σύναλμα, Αθήνα 2000.
  • Lowen, Alexander, Χαρά! Αφεθείτε στο σώμα σας και τη ζωή, Ισόρροπον, Αθήνα 2007
  • Sartora Elisa, Las razones de la gymnasia ritmica expresiva, el sisema Milderman, Dunken, Buenos Aires, 2007

Συνέχεια ανάγνωσης «Σωματική νοημοσύνη»
Χωρίς κατηγορία

Οι Αλήθειες του Sigmund Freud για την Αγάπη και το Σεξ

Οι Αλήθειες του Sigmund Freud για την Αγάπη και το Σεξ

Αν υπάρχει ένα πράγμα που σχεδόν όλοι οι θεραπευόμενοι διαπραγματεύονται στη θεραπεία τους, αυτό είναι η ΑΓΑΠΗ. Είμαι πραγματικά αγαπητός; Τί μπορώ να κάνω για να πετύχει η σχέση μου; Γιατί δεν μπορώ να βρω ένα σταθερό σύντροφο; Κάνω κάτι λάθος;

Σας θυμίζει κάτι; Αν όχι, είστε ένας από τους λίγους ανθρώπους εκεί έξω που δεν κάνουν παρόμοιες ερωτήσεις.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, όλοι μας επιθυμούμε να αισθανόμαστε ότι μας αγαπάνε. Η αγάπη, το σεξ, οι φαντασιώσεις και οι ερωτικές σχέσεις βρίσκονται στο μυαλό μας κάθε στιγμή, συνειδητά και ασυνείδητα. Όταν πρόκειται για το σεξ και την αγάπη, ο Sigmund Freud έχει τοποθετηθεί σωστά για ορισμένα πράγματα. Ο Αμερικανικός Ψυχαναλυτικός Σύλλογος μοιράζεται μαζί μας ποιά είναι αυτά:

1) Η σεξουαλικότητα είναι η αδυναμία και η δύναμη του καθενός:

Το σεξ είναι ένα πρωταρχικό κίνητρο και κοινός παρονομαστής για όλους μας. Ακόμα και οι πιο πουριτανοί άνθρωποι μπορούν να παλεύουν σε μεγάλο βαθμό με τις σεξουαλικές ορέξεις και την έκφρασή τους. Αν ψάχνει κάποιος ενδείξεις, αρκεί μόνο να κοιτάξει τα πολλά σκάνδαλα που έχουν συγκλόνισει το Βατικανό και τις φονταμενταλιστικές εκκλησίες. Ο Freud παρατήρησε αυτή τη λάγνη πάλη στους άνδρες και τις γυναίκες από νωρίς στη Βικτοριανή Βιέννη. Αλλά η σεξουαλικότητά μας, μας καθορίζει επίσης σε υγιείς και εντελώς απαραίτητους τρόπους.

2) Κάθε μέρος του σώματος είναι ερωτικό:

Ο Freud γνώριζε ότι τα ανθρώπινα όντα ήταν από την αρχή σεξουαλικά όντα. Εμπνεύστηκε από το μωρό στο στήθος της μητέρας για να τονίσει το παράδειγμα μίας πιο ώριμης σεξουαλικότητας, λέγοντας: «Όποιος έχει δει ένα μωρό να ξαπλώνει στο στήθος, χορτασμένο μετά το θηλασμό και να κοιμάται με κόκκινα μάγουλα και ένα ευτυχισμένο χαμόγελο, δεν μπορεί να ξεφύγει απότον προβληματισμό ότι η εικόνα αυτή παραμένει ως πρωτότυπο της έκφρασης της σεξουαλικής ικανοποίησης αργότερα στη ζωή». Ήξερε, επίσης, ότι η σεξουαλική διέγερση δεν περιορίζεται στα γεννητικά όργανα, καθώς η ευχαρίστηση επιτυγχάνεται μέσω ερωτικής προσκόλλησης σε δυνητικά κάθε ιδιοσυγκρασιακά καθορισμένης περιοχής του σώματος. Ακόμα και σήμερα πολλοί άνθρωποι έχουν μεγάλη δυσκολία να αποδεχθούν αυτή την ιδέα.

Sigmund Freud

3) Η ομοφυλοφιλία δεν είναι μια ψυχική ασθένεια:

Ο Freud σημείωσε ότι οι ομοφυλόφιλοι άνθρωποι διακρίνονται συχνά από ιδιαίτερα υψηλή πνευματική ανάπτυξη και πολιτιστική ηθική. Το 1930, υπέγραψε ένα δημόσιο έγγραφο για να καταργήσει έναν νόμο που ποινικοποιεί την ομοφυλοφιλία. Και στην περίφημη επιστολή του προς μια μητέρα που επιθυμεί να θεραπεύσει το γιο της για την ομοφυλοφιλία, ο Freud έγραφε: «Η ομοφυλοφιλία δεν είναι σίγουρα ένα πλεονέκτημα αλλά δεν είναι τίποτα για να ντρεπόμαστε, δεν είναι αμαρτία, δεν χρήζει ανθρώπινης υποτίμησης και δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια ασθένεια». Αυτό δήλωσε το 1935.

4) Όλες οι σχέσεις αγάπης περιέχουν αμφιθυμικά συναισθήματα:

Μεταξύ των διαφόρων ανακαλύψεων του Freud ήταν η αμφιθυμία που εμπλέκεται σε όλες τις στενές και προσωπικές σχέσεις. Ενώ μπορεί συνειδητά να αισθανόμαστε πραγματική και ρεαλιστική αγάπη προς μια σύζυγο, σύντροφο, γονέα ή παιδί, τα πράγματα δεν είναι ποτέ ακριβώς αυτό που φαίνονται. Στον κόσμο του ασυνείδητου, κάτω ακόμα και από την πιο ζεστή και στοργική συμμετοχή βρίσκονται τα συναισθήματα, οι φαντασιώσεις και οι ιδέες που είναι αρνητικές, απεχθείς και καταστροφικές. Ο Freud αναγνώρισε ότι αυτό το μίγμα της αγάπης και του μίσους στο πλαίσιο στενών σχέσεων είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης και όχι απαραίτητα παθολογικό.

5) Μαθαίνουμε πώς να αγαπάμε από τις πρώιμες σχέσεις μας με τους γονείς:

Οι πρώιμες σχέσεις μας με τους γονείς, μας βοηθούν να σχηματίσουμε ένα «χάρτη αγάπης» που παραμένει σε όλη τη ζωή μας. Αυτό στην ψυχαναλυτική ορολογία αναφέρεται ως «μεταβίβαση». Ο Freud επεσήμανε ότι όταν βρούμε ένα αντικείμενο αγάπης, στην ουσία το «επαναβρίσκουμε». Εξ ου και το συχνά αναγνωρισμένο φαινόμενο των ατόμων που επιλέγουν τους συντρόφους που τους θυμίζουν τη μητέρα/πατέρα τους. Όλοι το έχουμε δει.

6) Ο σύντροφός μας γίνεται μέρος του εαυτού μας:

Ο Freud σημείωσε ότι τα χαρακτηριστικά, οι πεποιθήσεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές εκείνων που αγαπάμε ενσωματώνονται στον εαυτό μας και γίνονται μέρος της ψυχής μας. Ονόμασε αυτή τη διαδικασία «εσωτερίκευση». Η θεωρία του σχετικά με το βάθος της σύνδεσης μεταξύ των ανθρώπων περιέχεται σε αυτές τις εκφράσεις καθώς αναφερόμαστε σε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο, ως «το άλλο μου μισό».

7) Η φαντασίωση είναι σημαντικός παράγοντας στην σεξουαλική διέγερση:

Ο Freud παρατήρησε ότι η σεξουαλική διέγερση προέρχεται από τρεις κατευθύνσεις:

τον εξωτερικό κόσμο (σχέσεις, σεξουαλική ιστορία)

το οργανικό εσωτερικό (ορμόνες φύλου)

την ψυχική ζωή (σεξουαλικές φαντασιώσεις). 

Στις σεξουαλικές μας φαντασιώσεις συχνά πλάθουμε όλα τα είδη των παράξενων και «διεστραμμένων» σεναρίων που προσθέτουν σεξουαλική διέγερση με την ελπίδα να οδηγηθούμε σε κλιμακωτή ευχαρίστηση. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό αλλά δε σημαίνει ότι θέλουμε πραγματικά να συμμετάσχουμε σε τέτοιου είδους σενάρια


Existentialism, Irvin Yalom, συμβουλευτική ψυχοθεραπεία, Αυτογνωσία, ΘΑΝΑΤΟΣ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, Ψυχοθεραπεία, ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Irvin D. Yalom: «Ποτέ δεν είναι αργά για αλλαγές..»

ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ

Σε κάποια στιγμή της ζωής – μερικές φορές στα πρώτα μας χρόνια, άλλοτε όψιμα – είναι βέβαιο ότι όλοι μας θα ξυπνήσουμε και θα αντιληφθούμε τη θνητότητά μας. Είναι τόσο πολλά αυτά που την πυροδοτούν: μια ματιά στον καθρέφτη που δείχνει το σαγόνι μας να κρεμάει, τα μαλλιά μας ν’ ασπρίζουν, τους ώμους να καμπουριάζουν.

Η παρέλαση των γενεθλίων, ιδίως όσων αφορούν στρογγυλές δεκαετίες – πενήντα, εξήντα, εβδομήντα.

Η συνάντηση μ’ ένα φίλο που έχεις καιρό να τον δεις και σε σοκάρει το πόσο έχει γεράσει.

Όταν βλέπεις παλιές φωτογραφίες του εαυτού σου και των ανθρώπων που γέμιζαν την παιδική σου ηλικία κι είναι πια από καιρό νεκροί.

Μια συνάντηση με τον Κύριο Θάνατο σ’ ένα όνειρο.

Τι νιώθει κανείς, όταν έχει μια τέτοια εμπειρία; Και τι κάνει γι’ αυτό; Συνέχεια ανάγνωσης «Irvin D. Yalom: «Ποτέ δεν είναι αργά για αλλαγές..»»

Επίκουρος, ΘΑΝΑΤΟΣ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Επίκουρος: Κι η ζωή κυλά με αναβολές και χάνεται, κι ο καθένας μας πεθαίνει μες στις έγνοιες

Η επικούρεια φιλοσοφία είναι μια τόσο απλή φιλοσοφία ζωής, που δεν χρειάζεται σχεδόν καμία ερμηνεία. Διακηρύσσει ότι η απόλαυση είναι η μεγάλη μας αποστολή, η ουσία της ζωής, ο σκοπός όλων των ενεργειών μας για να είμαστε ευτυχείς και να σκορπίζουμε ευτυχία στους φίλους μας.

Αυτός που μπορεί να πάρει τις περισσότερες χαρές με το μικρότερο κόστος στη ζωή είναι ο σύγχρονος επικούρειος σοφός. Συνέχεια ανάγνωσης «Επίκουρος: Κι η ζωή κυλά με αναβολές και χάνεται, κι ο καθένας μας πεθαίνει μες στις έγνοιες»

Χωρίς κατηγορία

20 από τις σπουδαιότερες φράσεις της Louise Hay για να θυμόμαστε την κληρονομιά που άφησε

Υπήρξε μια σπουδαία συγγραφέας και η ιδρύτρια της σημαντικής εκδοτικής εταιρίας Hay House που ασχολείται με την έκδοση και δημοσίευση υλικού που ειδικεύεται στον τομέα του πνευματισμού και της συνείδησης και άλλαξε τη ζωή πολλών ανθρώπων.

Συλλέξαμε 20 φράσεις της που βοηθούν καλύτερα στο να καταλάβουμε τη σημαντική επιρροή του έργου της Louise σε όλους εμάς. Με αυτό τον τρόπο, την ευχαριστούμε και για την έμπνευση που μας έδινε όλα αυτά τα χρόνια. Συνέχεια ανάγνωσης «20 από τις σπουδαιότερες φράσεις της Louise Hay για να θυμόμαστε την κληρονομιά που άφησε»

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

10 ρήσεις του Σωκράτη

Αν υπάρχει ένα πράγμα που έχω μάθει από το Σωκράτη είναι ότι δεν μπορείς να διδάξεις σε κανέναν τίποτα. Δεν έχει σημασία πόσο σκληρά προσπαθείς, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι τους ανθρώπους να σκεφτούν. Να τους βοηθήσεις να ανοίξουν τα μάτια τους και να συνειδητοποιήσουν για όλα αυτά που είναι ικανοί. Εδώ είναι 10 από τις καλύτερες ρήσεις, μαθήματα ζωής, που μπορούμε να πάρουμε από τον Σωκράτη. Συνέχεια ανάγνωσης «10 ρήσεις του Σωκράτη»

Erich Fromm, Αυτογνωσία, ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Erich Fromm: «Ό,τι ξοδεύεται δεν πάει χαμένο, αντίθετα ό,τι φυλάγεται είναι χαμένο..»σ

Τα άτομα τα επιφυλακτικά, τα κτητικά άτομα απολαμβάνουν την ασφάλεια, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ ανασφαλή.

Εξαρτιόνται από αυτά που έχουν: χρήματα, κύρος, το εγώ τους — δηλαδή από πράγματα που είναι έξω απ’ αυτούς.

Τι θα γίνουν όμως αν χάσουν ο,τι έχουν;

Γιατί, πραγματικά, οτιδήποτε κι αν έχει κανείς μπορεί να χαθεί.

Είναι πιθανό ότι η περιουσία μπορεί να χαθεί -και μαζί της τόσο η θέση όσο και οι φίλοι — και σε κάθε στιγμή ο καθένας μπορεί, και αργά ή γρήγορα θα υποχρεωθεί, να χάσει τη ζωή του.

Αν είμαι ο,τι έχω κι αν ό,τι έχω χαθεί, τότε ποιος είμαι;

Τίποτ’ άλλο, από μια νικημένη, άδεια, αξιολύπητη μαρτυρία ενός λαθεμένου τρόπου ζωής.

Επειδή μπορεί να χάσω ο,τι έχω, είμαι αναγκαστικά συνεχώς ανήσυχος ότι θα χάσω αυτά που έχω. Συνέχεια ανάγνωσης «Erich Fromm: «Ό,τι ξοδεύεται δεν πάει χαμένο, αντίθετα ό,τι φυλάγεται είναι χαμένο..»σ»

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ, Ψυχανάλυση, ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Κορνήλιος Καστοριάδης: Οι τέσσερις λέξεις

Οι τέσσερις λέξεις *

Του Κ. Καστοριάδη

1. Φαντασία

Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Τι είναι αυτό που μας διαφοροποιεί από τα ζώα; Επαναλαμβάνουν, εδώ και αιώνες, ότι είναι ο ορθός λόγος. Αρκεί όμως να προσέξουμε τη συμπεριφορά των άλλων γύρω μας αλλά και τη δική μας, για να αντιληφθούμε ότι αυτό δεν αληθεύει. Οι ατομικές και οι συλλογικές συμπεριφορές πολύ συχνά είναι παράλογες. Τα ζώα είναι πιο “λογικά” από εμάς· δεν σκοντάφτουν, δεν τρώνε δηλητηριώδη μανιτάρια, κάνουν αυτό που πρέπει, για να συντηρηθούν και να αναπαραχθούν. Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Είναι το πάθος και οι επιθυμίες; Ναι, πράγματι. Τα ζώα από ό,τι μπορούμε να ξέρουμε δεν έχουν πάθη ούτε πραγματικές επιθυμίες τα ζώα έχουν ένστικτα. Τι όμως συνιστά την ιδιαιτερότητα του πάθους και των επιθυμιών; Είναι ακριβώς το γεγονός ότι το πάθος και οι επιθυμίες -ο έρωτας, η δόξα, το κάλλος, η εξουσία, ο πλούτος- δεν είναι «φυσικά» αλλά φαντασιακά αντικείμενα. Συνέχεια ανάγνωσης «Κορνήλιος Καστοριάδης: Οι τέσσερις λέξεις»

Χωρίς κατηγορία

Φράντς Κάφκα – 14 αποφθέγματα

Ο σπουδαιότερος λογοτέχνης του 20ου αιώνα, ο Φραντς Κάφκα αποτελεί και μία από τις πιο μυστηριώδεις φιγούρες της τέχνης. Δεν ήταν συγγραφέας κατ’ επάγγελμα, αλλά πτυχιούχος νομικής που εργαζόταν σε ασφαλιστική εταιρία το πρωί και έγραφε το βράδυ.

Έζησε στη σημερινή Τσεχία και όλα του τα βιβλία είναι γραμμένα στα γερμανικά. Έφυγε νωρίς από τη ζωή λόγω της φυματίωσης (στα 41 του) και προσπάθησε να αφανίσει όλο το συγγραφικό του έργο. Ο φίλος του όμως αρνήθηκε μετά θάνατον να κάψει τα γραπτά του, ευτυχώς για εμάς.

Στα βιβλία του κατάφερε να δημιουργήσει ένα παράξενα ονειρικό κλίμα παραδοξότητας και γραφειοκρατικού παραλογισμού, στοιχεία τα οποία πλέον ονομάζονται καφκικά και αποδίδονται καθαρά σε αυτόν. «Χάρη στον Κάφκα κατανόησα πώς ένα μυθιστόρημα μπορεί να γραφεί κι αλλιώς», συνήθιζε να λέει ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες για τον Κάφκα. Τα γνωστότερα μυθιστορήματά του είναι «ο Πύργος», «Η Δίκη» και «Η μεταμόρφωση». Συνέχεια ανάγνωσης «Φράντς Κάφκα – 14 αποφθέγματα»